Dr. Oğuz Reşat Sipahi

İnfeksiyon Hastalıkları Profesörü 

Ege Universitesi Tıp Fakultesi

İnfeksiyon Hastaliklari ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Bornova

İzmir

http://www.sipahi.tk 

*Yalnızca İzmir’in COVID-19 pozitif olgu sayısı 400+  civarında olduğu medyaya da yansıdı [  https://www.birgun.net/haber/izmir-de-1-gunde-440-kisinin-koronavirus-testi-pozitif-cikti-313133     https://www.oncusehir.com/izmir-de-bir-gunde-440-pozitif-vaka-iddiasi/61120/ ] ülkenin diğer şehirlerinde ve doğuda çok daha küçük şehirlerden  gelen [ https://www.gazeteduvar.com.tr/politika/2020/08/20/chpli-emir-diyarbakirin-gunluk-vaka-sayisi-600u-buldu/     https://www.sozcu.com.tr/2020/gundem/prof-dr-saltik-veriler-saklaniyor-cok-sayida-kanit-var-5976511/  https://www.yenicaggazetesi.com.tr/gercek-vaka-sayisi-12-binden-fazla-bu-dogruysa-durum-gercekten-vahim-296604h.htm   https://www.sozcu.com.tr/2020/saglik/chpli-arik-kayserideki-gunluk-vaka-sayisi-turkiyedeki-vaka-sayisi-kadar-6021185/  ] daha büyük rakamlar da var, Ankara'da  2500 civarında hastanın hastanelerde yattığı bir kaç gün önce basına yansıdı ( https://www.haber3.com/guncel/ankarada-covid-19-vaka-sayisi-50-bin-haberi-5536522)... Bu bağlamda doğal olarak insanın aklına gelen şu ulusal resmi  rakamların doğru olmama olasılığı doğru olma olasılığından daha fazla gözüküyor. İzmir'i geçtim tüm Ege Bölgesi'nin salgının hafifleme döneminde verilen datalar (28 Haziran 2020-Milliyet gazetesi sayfa 13) doğruysa genele oranı % 6,6 idi... Şu anki ülke rakamına genelleyecek olursak doğal olarak endişeleniyoruz... Hem ülkemiz hem İzmir’imiz için... 

*Ülke toplamının 900000+ olduğu da belirtiliyor [ https://onedio.com/haber/chp-li-adiguzel-turkiye-de-koronavirus-kaynakli-gercek-olum-sayisi-23-bin-919989  ] bazı kaynaklarca ki doğru olma olasılığı doğru olmama olasılığından daha yüksek gözüküyor İzmir rakamlarını ya da üst paragraftaki haberleri göz önüne alırsak...

*”Günlük hasta sayısı doğru bilgilendirilmiyor.” önermesi doğruysa  (bu olasılık sıfır gözükmüyor ne yazık ki) önermenin çeşitli olumsuz sonuçları var...  

*Standard (iğnelemek için seçmedim bu kelimeyi pek çok bilgi alaninda bizim bilgimiz de standard) halkımızın bir parçası olsam ve en azından kendi şehrimizin rakamlarından haberimiz olmasa “Hepimiz normalimizi yaşıyoruz ama toplam rakamlar 1200 1500 küsür o zaman neden normalimizi yaşamayalım aynen devam..” derdim.. Kuvvetle muhtemelen halkımız  da bu şekilde düşündükleri için rakamlar azalacağına giderek artıyor... Nisan-Mayıs ayında alınan önlemler alınmazsa Eylül sonu-Ekim-Kasım Aralık aylarının nasıl geçeceğini ön görmek istemiyorum... 

*1. 2. ve 3. basamak sağlık kuruluşlarında çalışanlarda özellikle COVID-19 ile ilgilenen branşlarda infeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji, göğüs hastalıkları, yoğun bakımcılar, iç hastalıkları uzmanları,  COVID-19 kliniklerinde çalışan sair çeşitteki klinisyenler hemşireler sağlık çalışanları, halk sağlıkçılar ve ilçe sağlık müdürlüklerinde  çalışanlarda ILO (International Labor Organization) çalışma süresi standartlarının çok üstünde çalıştırılma sıklaşınca oldukça yüksek oranda tükenmişlik  sendromu var... Emeklilik suresi dolan  herkesin kaçasi var... Ekmud (Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği) mail listesinde emekliliği duyurulan değerli hocalarımızın meslektaşlarımızın sayısı gayet manidar gözüküyor...

*Hasta sayısı bizlerin (İnfeksiyon Hastalıkları ve Kinik Mikrobiyoloji ve diğer ilgili uzmanların) pek çoğumuzun (istisna var mi bilmiyorum) denklemimizde artıyor doğal olarak iş yükü de artıyor bu da yetmezmiş gibi hasta başına geçirilen zaman da artırılıyor ... Bu yapılanların sağlık emekçilerinin emeğinin akılcı kullanımı olduğunu söylemek olası mı sizlerin takdirine bırakıyorum... 

*Olası vakadan 3-5 dkda bir test istenebilirken bu süreyi ne yazık ki  en az 10 dkya cekmek  80000 test istenen bir günde en az ortalama 400000 dk bu da 833 iş günü kaybetmek anlamına geliyor... Her iş günü bu kadar sağlık çalışanı hatta daha fazlasını harcamak ile ne kazanılıyor anlaması zor bu durumun acilen düzeltilmesini öneriyorum Sağlık Bakanlığı'na.

*Özellikle filyasyon giderek ve insan emeğinin sınırlarını zorlar ve pek çok kisiye göre anlamsız şekilde zorlaştırılıyor... Bir açıdan ülkemizdeki durum şu ki filyasyon dışında (maske ve diğer önlemlerin denetiminin oldukça suboptimal olduğunu belirtebiliriz)  neredeyse hiçbir önlem alınmıyor gibi... 

 *Hastaya favipiravir başlamak için neden günübirlik yatış yapılmak zorunda kalınıyor bunu da anlaması zor... Hastalığın bu kadar yaygınlaştığı bir ortamda ilacın reçete ile yazılır eczaneden alınır  hale getirilememesi kaç iş günü kaybına neden oluyor bunu hesaplamak çok  zor...

*Benim bildiğim en az dört randomize kontrollü çalışma var hidroksiklorokinin bir faydası olmadığını gösteren.. Sağlık Bakanlığımız hidroksiklorokini ulusal rehberden kaldırmayı düşünüyor mu? Kaynaklar: [Borba MGS, Val FFA, Sampaio VS, et al. Effect of High vs Low Doses of Chloroquine Diphosphate as Adjunctive Therapy for Patients Hospitalized With Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 (SARS-CoV-2) Infection: A Randomized Clinical Trial. JAMA Netw Open. 2020;3(4):e208857] [Tang W, Cao Z, Han M, et al. Hydroxychloroquine in patients with mainly mild to moderate coronavirus disease 2019: open label, randomised controlled trial. BMJ. 2020;369:m1849. Published 2020 May 14. doi:10.1136/bmj.m1849] [No clinical benefit from use of hydroxychloroquine in hospitalised patients with COVID-19. https://www.recoverytrial.net/news/statement-from-the-chief-investigators-of-the-randomised-evaluation-of-covid-19-therapy-recovery-trial-on-hydroxychloroquine-5-june-2020-no-clinical-benefit-from-use-of-hydroxychloroquine-in-hospitalised-patients-with-covid-19] [Chen J, Liu D, Liu L, et al. Zhejiang Da Xue Xue Bao Yi Xue Ban. 2020;49(2):215-219. doi:10.3785/j.issn.1008-9292.2020.03.03]

*Favipiravire yanıtsız ağır hastalar için remdesivir elde edilmesinde fayda var gözüküyor...Buna şiddetle öncelik verilmesini öneriyorum Sağlık Bakanlığı'na... 

*Neredeyse tüm üniversitelerde öğrenci derslerinin uzaktan eğitimle yapıldığı bir ortamda barlar vesaire ile düğünlerin serbest olmasının yorumunu da sizlere bırakıyorum. 

*Mevcut resmi rakamlar ve yaşananlar çerçevesinde ölen ve hastalanan sen veya yakınların olmadığı sürece sıkıntı yok...Ya da elden geldiğince korunmaya devam... 

*Albert Einstein  “Aynı şeyleri yaparak farklı sonuçlara varmayı beklemek saçmalıktır...”