Eğer Avrupa rüyanızı herhangi bir yerde gerçekleştirmek isteseydiniz, burası...
*Financial Times'ta 08.12.2007'de yayinlanan Simon Kuper imzali
"Here is the Formula to Running a Succesful Football Club" adlı yazının
Sn. Özge Aşçıoğlu tarafından çevirisi
Eğer Avrupa rüyanızı herhangi bir yerde gerçekleştirmek isteseydiniz, burası Lyon şehri olabilirdi. Lyon zengin bir şehir, burada güzel bir işiniz olabilir, dağların kenarında bol güneş alan büyük bir evde yaşayabilirsiniz. Daha da ötesi, Fransa'nın gastronomi başkenti size futbolun mucizelerine ev sahipliği yapabilir.
Önümüzdeki Çarşamba günü, Şampiyonlar Ligi'nde devam edebilmek için, Oympique Lyon Glasgow Rangers'ı Glasgow'da yenmek zorunda. Lyon'un başkanı Jean-Michel Aulas, bir gün Avrupa'nın en büyük kupasını alacaklarını söylüyor. Şu ana kadar, Lyon bu kupayı alamamış bir kulubü olarak, bir çok kulubün rüyalarını şimdiden gerçekleştirmiş durumdadır. Örneğin, Avrupa'nın 5 önemli liginden biri olan Fransa'da 6 defa üst üste şampiyon oldular. Emmanuel Hembert, Lyon'dan ayrıldıktan sonra, şu anda Londra'da AT Kearney şirketinde spor danışmanlığı yapıyor ve "Lyon örneğini her zaman kullandığını" ifade ediyor. Kearney'in danışmanlık ücretini ödemeden, Lyon'un başarı sırlarını burada paylaşabiliriz.
- Verimsiz transfer piyasasından fayda sağlamak. Başlıca verimsizlik, ünlü bir oyuncuya yüksek ücret ödemektir. Ünlü oyuncular genç ve gelecek vaaden oyunculardan belki 5 kat daha fazla maliyetli olmasına karşın, 5 kat
daha iyi performans gösteremeyebilirler. Bu nedenle, Lyon yıldız oyuncularını iyi fiyata satmaktan her zaman mutlu olmuştur. Bu noktada, Başkan Aulas şöyle diyor: "Biz, Chelsea Arsenal ve ya Real Madrid'ten daha
iyi yatırım yaparız. Stratejik kararlarımız ile fark yaratıyoruz. Sözgelimi, kağıt üzerinde en iyi takımı yapmaya çalışmıyoruz. Genç ve potansiyeli olan 20-22 yaşlarında kendi ülkelerinin en iyi oyuncularını alıyoruz. Ayrıca,
alım-satım futbolun performansını olu mlu olarak artıran bir faaliyet değildir. Bu bir ticari faaliyettir ve biz burada brüt marjinal faydayı ararız. Eğer oyuncuya verilen teklif onun piyasa değerinin üzerinde ise, onu
tutamazsınız."
- İyi oyuncularınızı satmadan, onların yerini doldurmalısınız. Bu durumda iyi futbolcularınız ayrıldığı zaman geçiç dönemlerini yaşamaktan ya da panik halinde transfer yapmanın da önüne geçersiniz. Aulas bu noktada
şöyle diyor: " 1 yıl ya da 6 ay öncesinden gidecek olan oyuncunun yerini doldururuz. Örneğin, Michael Essien Chelsea'ye 2.4 milyon İngiliz sterlinine gittiğinde, onun yerini önceden doldurmuştuk. Tiago'yu alma
fırsatı çıktığında, onu Essien'den kazandığımız paranın % 25'ine transfer ettik."
- Transfer kararları sadece mevcut teknik direktör tarafından değil, kulüple uzun zamandır ilişkisi bulunan kişiler tarafından alınır. Lyon'da transferlere şu üçlü yapı karar verir. Kulüp Başkanı, kulüp dışından destek
veren teknik direktör Bernard Lacombe ve mevcut teknik direktör. Her yeni teknik direktör ona verilen sistem ile çalışmak zorundadır. Teknik Direktör, yedek klubesinde oturması için yüksek maliyetli oyuncu transferi ya da kısa
vadeli amaçlar için yüksek maliyetli futbolcu transfer edemez. Lyon'un bu
yöntemi ile kaynakların boş yere harcanmasının önüne geçilmiş oluyor. Ancak,
Aulas "bu yöntemin çok yaygın olmadığını, İngiltere'de teknik direktörlerin
(manager)'ların transferleri genelde tek başına yaptığını" ifade ediyor.
- Brezilya'lı alın. Brezilya'lılar en iyidir. Aulas bu konuda
görüşlerini şöyle açıklıyor. "10 yıl önce eski oyuncumuz Marcelo'yu
Brezilya'ya gönderdik. Marcelo, hem mühendis hem de profesyonel futbolcu
olarak, çok farklı bir kişidir." Marcelo, Brezilya'lı milli futbolcular
Edmilson, Juninho ve Fred'i bulup, Lyon'a gönderdi.
- Brezilya'lıların uyum sağlamasına yardımcı olunmalı. Birçok
Brezilya'lı Avrupa kulüplerinde mutlu olmadıklarını için, başarısız oluyor.
Ancak, Lyon'un profesyonel kadroları, Brezilya'lı oyuncuların ev
tutmalarına, Fransızca öğrenmelerine ve memleket özlemi sorunlarına yardımcı
oluyorlar. Bir rakip takımın bir önceki başkanı Aulas'a itirafta bulunarak
"oyuncuları sadece kalitelerine göre değil, uyum sağlama yeteneklerine göre
seçemiyoruz. Lyon'un Anelka ya da Ronaldinho'yla ilgilendiğini hiç
görmedim." Bu noktada, Marcelo ise kendisinin sadece "ciddi oyuncuları"
izlediğini söylüyor.
- Altyapıdaki oyunculara önemli oyuncular kadar eşit fırsatlar
verilmeli. Aulas uzun zamandır önemli bir forvet oyuncusu almayı red ediyor.
Çünkü, Aulas'a göre, bu tür oyuncuların piyasa değerleri çok yüksek. Şu
sıralar altyapısından yetiştirdiği yeni yetenek Karim Benzema Lyon'da forvet
oynuyor ve düzenli bir şekilde gol atıyor. Benzema bir istisna değil. Fransa
liginde bu sezon onunla beraber altyapıdan gelen üç futbolcu forvet oynuyor.
- Planlı bir şekilde büyümeli ve büyük borçlardan uzak durulmalı.
Futbolda başarı her zaman kesin olmadığı için, borçlarını geri ödemede
başarısız olunabilir. Aulas Lyon'u 1987 yılında aldığı zaman, Lyon Fransa
2.liginde mücadele ediyordu. Aulas şöyle ekliyor: "Her yıl ileriye
yönelik ve objektif hedefler koyduk, aynen bisiklet yarışcıları gibi." Şu
anda Lyon'un hedefi Şampiyonlar Ligi'ni kazanmak. Fakat Aulas şöyle devam
ediyor, "bunun çok da acelesi yok. Bunu başaracağımızı biliyoruz ama ne
zaman olacağını bilemiyoruz." Yeni 60,000 oturma kapasiteli 2010 yılında
bitecek statları bu yolda onlara yardımcı olacaktır. Ayrıca, bu stadı da
oldukça uygun finansman koşullarında inşa ediliyor.
- Bütün bunlar futbol geleneği olmayan zengin ve güzel bir şehirde
yapılıyor. Güçlü Lyon ekonomisi yeterli sayıda sponsor üretiyor. Oyuncular
Lyon'da yaşamaktan hoşlanıyor. Lyon 2002 yılına kadar Fransa şampiyonu
olmamasına karşın taraftarlar çok fazla talepkar değildiler. Aulas yıldız
oyuncuları satıp ya da takım iki maç üst üste kaybettiği zaman bile,
taraftarlar sorun yaratmıyor. Son olarak, Aulas şunu belirtiyor. "Biz zaman
faktörünü kaldırmayı deniyoruz. Bunu Real Madrid ya da Liverpool yapamazdı."
*Son söz:** Yukarıdaki belirtilen önerilerin, Türkiye'nin mevcut futbol
iklimi açısından da çok önemli olduğunu düşünüyorum. Özellikle transfer
döneminin devam ettiği şu günlerde, futbol kuluplerimizin uyguladığı
transfer politikalarının ne kadar kısır ve günü kurtarmaya yönelik olduğunu
bir kez daha görüyoruz. *
*Buradan hareketle, Göztepe'mizde yaşanan yeniden yapılanma çalışmalarının
çok önemli ve doğru olduğunu düşünüyorum. Daha önce yaşanılan şirketleşme
deneyimden ciddi dersler çıkaran camianın, bu yeni oluşuma sonuna kadar
destek olmasını ve yapılan icraatlerın takipçisi olması gerekmektedir. (Özfe Aşçıoğlu)